Atef Salib (Habibi Ana)
De Egyptische Atef Salib (1960-) is oprichter van Habibi Ana, het eerste Arabische homocafé ter wereld dat tot 2013 gevestigd was in Amsterdam.
Auteur: Kiki Ernst
Thema: Iconen, Uitgaan
Uit de kast

Atef Salib werd in 1960 geboren in Caïro, Egypte, waar homoseksualiteit nog altijd strafbaar is. Salib deed zijn best om zich als hetero te gedragen: op school probeerde hij meiden te versieren. Hij wilde emigreren en ging op zoek naar een geschikt land. Tijdens een werkvakantie in Nederland besloot hij dat dit zijn nieuwe thuis zou worden. Twee jaar later, in 1982, nadat hij eerst zijn studie tot landbouwingenieur in Egypte had afgemaakt, verhuisde hij naar Nederland.

Salib ging aan de slag als ondernemer en beheerde strandtenten en shoarmazaken in het hele land. Nederland was volgens Salib weliswaar vrijer dan Egypte, toch besloot hij niet uit de kast te komen en trouwde hij met een vrouw: ‘Ik dacht: dit is mijn kans om mijn achtergrond te vergeten, een heteroleven te beginnen. Als ik maar ga trouwen, gaan die gevoelens vanzelf weg.’ Toen hij in 1998 de Gay Games zag, vond hij dat het tijd was om eerlijk tegen zichzelf en zijn vrouw te zijn. Zo kwam Saib op 38-jarige leeftijd en na twaalf jaar huwelijk uit de kast. Zijn ouders zou hij pas later over zijn geaardheid vertellen, nadat hij zijn café geopend had.

Habibi Ana

In 2000 kocht Salib het pand van grand café Safina in de Lange Leidsedwarsstraat in Amsterdam, om daar in maart 2001 Habibi Ana te openen: het enige Arabische homocafé ter wereld. Salib vertelde: ‘Ik wil een plek voor Arabieren, voor allochtonen in het algemeen. Voor wie denkt dat hij de enige in de wereld is, dat hij iets verkeerds doet. Arabieren, allochtonen moeten uit de kast durven te komen. Het doel in mijn leven is dat te bereiken.’ Het café organiseerde ook het jaarlijkse suikerfeest voor moslimhomo’s, terwijl Salib van huis uit christen is: Maar in Egypte kijken moslims en christenen hetzelfde naar homo’s: je bent ziek, je bent helemaal niks. Maar je kunt gelovig zijn én homo. God houdt van iedereen. Homoseksualiteit is geen keuze, het zit in je, en God heeft ons geschapen.’

Het café kon op veel aandacht rekenen, zowel positief als negatief. Nieuwszender CNN besprak het café positief en er kwamen genoeg klanten, maar ook werden de ruiten geregeld ingegooid en Salib werd bedreigd. Bezoekers waren vaak nerveus om binnen te komen. Soms fietsten ze meerdere malen langs en wanneer ze dan eindelijk binnenkwamen zeiden ze: ‘Ik ben geen homo, ik kom voor de muziek.’

In 2001 vertegenwoordigde de boot van Habibi Ana de Arabische homogemeenschap tijdens de Canal Parade in Amsterdam. In 2004 werd een gelijknamige stichting opgericht die enkele jaren informatie, sociaal-culturele activiteiten en opvang zou bieden. Deze stichting werd aangestuurd door Ossama Abu Amar, een student van Palestijnse komaf, en kreeg dankzij toenmalig wethouder Ahmed Aboutaleb een kantoor. De stichting werkte samen met Stichting Yoesuf, in 1998 opgericht door auteur en socioloog Omar Nahas als centrum voor studie en informatie over de islam en seksuele diversiteit.

Ik wil een plek voor Arabieren, voor allochtonen in het algemeen. Voor wie denkt dat hij de enige in de wereld is, dat hij iets verkeerds doet. Arabieren, allochtonen moeten uit de kast durven te komen. Het doel in mijn leven is dat te bereiken.

- Atef Salib
Sluiting

In 2013 moest Habibi Ana de deuren sluiten vanwege het meermalig overschrijden van de sluitingstijd. Daarmee verdween de enige uitgaansplek in Amsterdam die gericht was op Arabische lhbti+’ers. De Arabische boot vaart nog wel ieder jaar mee in de Canal Parade, maar in de behoefte aan een nieuwe uitgaansplek is nog steeds niet voorzien, al is hier bij de nieuwe generatie Arabische lhbti+’ers wel behoefte aan.

Fotocredits
Getoonde materialen komen uit het IHLIA-archief, tenzij anders vermeld. Van links naar rechts, boven naar beneden:

Affiche Stichting Habibi Ana presenteert Nady Hala (2007)

Affiche Habibi Ana is hosting for the first time a party in C.O.C. Amsterdam: 1001 night Party (2003)

Literatuur en bronnen

Kevin Abdoelkariem, De barsluiting doet echt zeer. In WINQ, 20 februari 2013.

Hans van der Beek, Atef Salib: Het was de eerste dag dat ik ademhaalde. In Het Parool, 2 januari 2010.

Ruud van Hasstrecht, Eindelijk een Duizend-en-één-nacht-boot. In Trouw, 3 augustus 2001.

Saskia Keuzenkamp, Steeds gewoner, nooit gewoon. Acceptatie van homoseksualiteit in Nederland (Sociaal en Cultureel Planbureau Den Haag, juni 2010).

Marc Kruyswijk, Homobar Habibi Ana eerste slachtoffer nieuwe horecaregels. In Het Parool, 20 februari 2013.

Filter