Joost van Bellen (RoXY)
In 1987 opende nachtclub RoXY in Amsterdam voor het eerst haar deuren, met Joost van Bellen als resident dj. De RoXY werd niet alleen de kraamkamer van de Nederlandse housemuziek, maar was vooral ook een plek waar iedereen die zich anders voelde onbekommerd zichzelf kon zijn. De club zou twaalf jaar bestaan, tot een brand in 1999 het pand verwoestte.
Auteur: Kiki Ernst
Thema: Iconen, Uitgaan, Cultuur
Housemuziek

De RoXY werd in 1987 geopend door oprichters Arjen Schrama, dj Eddy de Clercq en kunstenaar Peter Giele. Joost van Bellen was het jaar daarvoor, tijdens het opzetten van de RoXY, al betrokken bij de club, en begon na de opening als resident dj. De Clercq liet Van Bellen kennis maken met housemuziek, toen nog een onbekende muziekstijl in Nederland. Van Bellen was enthousiast en ze besloten de muziek minstens één keer per week te gaan draaien.

Toen Joost van Bellen housemuziek begon te draaien in de RoXY, werd er echter zwaar geprotesteerd. Bezoekers gingen op de vloer liggen en weigerden te dansen, en personeel dreigde met vertrek als ze house bleven draaien.

Een tijdlang ging het steeds slechter met de RoXY, zelfs op vrijdagavond kwamen niet meer dan honderd mensen. De huisbands konden niet meer betaald worden, en Van Bellen stond er nu alleen voor. Hij bleef ervan overtuigd dat housemuziek aan zou slaan, en kreeg nog een maand de tijd. Als in die maand house niet populair werd, mocht de muziek niet meer gedraaid worden. Niemand weet precies hoe het kwam, maar binnen één weekend sloeg de sfeer om. De RoXY stond plots vol met mensen en house werd een hit.

De opkomst van housemuziek ging samen met de opkomst van xtc. Toen Van Bellen voor het eerst xtc mixte met house ging een wereld voor hem open. ‘Ik weet nog dat ik op de dansvloer was gaan liggen en als een soort Jezus gekruisigd aan de dansvloer alles over me heen heb laten komen.’

Naast het introduceren van housemuziek drukte Van Bellen ook zijn stempel op de RoXY met het organiseren van feesten. Met Peter van der Meulen richtte hij in 1997 het bedrijf Meubel Stukken op. Ze organiseerden feesten die nachtleven en kunst bij elkaar brachten.

Daarnaast organiseerde Van Bellen tussen 1992 en 1995 het jaarlijkse Love Ball: een benefietnacht voor het Aidsfonds. Hij liet beroemde kunstenaars, dj’s, modeontwerpers, bands en performers van over de hele wereld invliegen om meer bewustzijn te creëren rondom de ziekte.

Echt jezelf kunnen zijn

De RoXY onderscheidde zich niet alleen door de housemuziek, maar ook met het scala aan excentrieke acts die op feesten te zien waren. Naast dragqueens traden showgirls, vuurspuwers en circusartiesten op. Sm-optredens waarbij seks op het podium soms onderdeel was van de act waren niet vreemd voor de RoXY.

Wat op het podium gebeurde, reflecteerden de activiteiten op de dansvloer. ‘Soms werd er op je schouder getikt van “kan je even opzij gaan want de jongen naast me, ik ga over hem heen pissen” en dan “oké” en dan stond er gewoon iemand een cocktail te drinken terwijl er daarnaast iemand over iemand heen stond te pissen. Alsof het de normaalste zaak van de wereld was.’

Je kon in de RoXY ook gerust al je kleding bij de garderobe achterlaten en naakt in de club rondlopen. Alles mocht en niemand keek ervan op. Vandaar dat de club een belangrijke plek was voor de gayscene. Het was een veilige haven voor diegenen die zich in de maatschappij onveilig voelden.

Rouwproces

Op 16 juni 1999 overleed Peter Giele onverwachts door een ongeluk met zijn scooter. Van Bellen organiseerde dat alle vrienden en familie na de begrafenis op 21 juni samen konden komen in de RoXY voor een spetterend afscheid van Giele. Tijdens deze samenkomst werd binnen vuurwerk afgestoken. Dat werd in de RoXY wel vaker gedaan, maar ditmaal was de airconditioning niet op tijd uitgezet. De vonken werden opgezogen en de club vloog in de fik.

Van Bellen weet het nog goed: ‘Toen zag je het voor je ogen afbranden, ja waanzin. En toen moest ik bij de politie komen als getuige, en werd ik verdacht van brandstichting.’ Hij werd niet lang vastgehouden; de volgende dag mocht hij het land alweer uit.

De brand was voor Van Bellen een tragedie, maar ook een bevrijding. ‘Ik zat in de RoXY en ik leefde in de RoXY, dus ik kreeg weinig mee van wat er daarbuiten gebeurde. Eigenlijk is het voor mij wel goed geweest dat de RoXY is afgebrand.’ Als dj en artistiek leider had hij al zijn tijd en energie in de club gestopt, nu kon hij die aan nieuwe projecten besteden. Zo won hij in 2002 met het collectief De Nachtwacht de eerste Nachtburgemeester-verkiezingen, organiseerde hij de clubavond RAUW in verschillende steden en bracht in 2014 zijn debuutroman Pandaogen uit.

Hij speelt nog steeds op feesten en festivals terwijl hij werkt aan zijn nieuwe boek Nachtdier dat oktober 2021 gepubliceerd wordt.

Verder lezen/kijken

Website van Joost van Bellen.

VPRO, 30 jaar Dutch Dance, deel 1: Pionieren (21 oktober 2018).

Pieter Giele, Eddy de CLercq, Arjen Schrama, ‘Club RoXY’ (1986):

FaceCulture, ‘Joost van Bellen interview’ (deel 1 t/m 4):

Deel 1.

Deel 2.

Deel 3.

Deel 4.

Fotocredits
Getoonde materialen komen uit het IHLIA-archief, tenzij anders vermeld. Van links naar rechts, boven naar beneden:

Affiche The dish!: sexfeest voor gulzige jongens en mannen (1997). Ontwerp en fotografie: Mark Schalken

Affiche Monday 23rd September 1991 from 22.00 till 6.00 Roxy proudly presents the event of the year: Roxy's 2nd Aids Benefit Love Ball II (1991)

Kwartetspel van de Roxy Club (1996)

Filter