Hellun Zelluf
Tussen 1990 en 1992 presenteerde Hellun Zelluf de Gay Dating Show, een tv-programma op de lokale Amsterdamse omroep Salto, waarin zij geen taboe onbesproken liet en zich met hart en ziel inzette voor de aidsvoorlichting in Nederland.
Auteur: Patrieck de Haan
Thema: Iconen, Cultuur, Uitgaan, hiv/aids
Geert doet z’n eigen ding

Hellun Zelluf werd geboren in 1960 als Geert Vissers. Hij groeide op in het Brabantse Ulvenhout, waar het zijn omgeving al snel duidelijk werd dat hij geen ‘gewone jongen’ was. Hoewel zeer intelligent weigerden zijn ouders hem naar het speciaal onderwijs toe te sturen. Jacquie Wessels, een jeugdvriendin, zei in een interview met het Parool in 1992: ‘Ze wisten niet goed raad met hem. Hij deed gewoon wat hij wilde. Geert was totaal onaangepast.’

Vissers merkte dat de reacties in het dorp niet altijd even vriendelijk waren, en voelde zich er niet thuis. Kunst ervaarde hij als een uitweg, en hij zag zijn toekomst dan ook liggen op de kunstacademie in het vlakbij gelegen Breda. Het uitgaansleven in de Brabantse stad werd zijn place to be. In Arnhem studeerde hij door, mode en vormgeving, maar ook daar draaide het meer om feesten dan werken. Het ging nergens heen met z’n leven, en dat had de slimme Vissers zelf ook wel door.

In 1982 besloot hij het erop te wagen. Hij verhuisde naar Amsterdam en wilde een poging doen om het te maken in de hoofdstedelijke theaterscene. Dat was een betere match dan kunst en vormgeving. ‘In het theater kon Geert zich uitleven', zo stelde Marco de Koning, een andere jeugdvriend. Maar ondanks dat hij zo goed als alles uit probeerde wat je maar op het podium kon doen, kwam er niet echt iets van de grond.

De weg naar succes

Hoewel het nachtleven in Arnhem bijna zijn ondergang had betekend, begon in Amsterdam voor Vissers juist vanuit de uitgaansscene zijn succes langzaamaan te groeien. Hij werd bekend om zijn uitbundige kledingstijl en make-up, en hoewel hij zich niet identificeerde als vrouw was hij op zijn gemak als dragqueen, puur voor de theatraliteit.

In deze outfit stond hij vanaf 1986-1987 regelmatig achter de bar in diverse homodisco’s, waar hij in zijn drag-outfit de bijnaam Hellun Zelluf kreeg. Die naam besloot hij te omarmen. Hij richtte een nachtclub op en begon shows als Hellun Zelluf te organiseren, die een succes werden. Dit werd opgepikt door Mazzo, een van de grootste en meest succesvolle discotheken in Amsterdam op dat moment, waarna Hellun Zelluf al snel een begrip werd.

Dat was de stand van zaken in 1990, toen Vissers een aanbod kreeg van de Amsterdamse omroep Salto om de shows in de discotheek op de lokale omroep te laten uitzenden. De Hellun Zelluf Show werd de Gay Dating Show.

Maar hij deed het natuurlijk niet alleen. Vriend en producent van de show Joost Mous, die tijdens de shows Helluns moeder speelde als Bep von Zelluf, zei hierover: ‘We waren één grote familie, met Geert als stralend middelpunt.’ Het was een soort lol trappen, maar dan op grotere schaal. Het programma moest grappig zijn, ruig en sexy, en taboes moesten allemaal doorbroken worden. Neem bijvoorbeeld Beestje Freek, de knappe man die Hellun gebruikte als een soort halfnaakte slaafse assistent – iets dat op nationale televisie geen goedkeuring had kunnen wegdragen. En alles gebeurde natuurlijk met de nodige dosis zelfspot, waardoor zowel publiek als deelnemers eigenlijk constant in de lach schoten.

We waren één grote familie, met Geert als stralend middelpunt.

- Joost Mous
Veilig vrijen

Toen de Gay Dating Show van start ging zag de wereld er nog inktzwart uit voor homo’s die gediagnosticeerd waren met de ziekte aids. Het was een jaar voordat Freddy Mercury overleed en zes jaar voordat er een effectief medicijn tegen hiv op de markt kwam.

In Nederland wisten mensen onderhand wel ongeveer wat de ziekte inhield, maar nog niet goed hoe je het kon voorkomen. Een teken hiervan was bijvoorbeeld dat in 1990 het aantal seropositieve homoseksuele mannen in Amsterdam sinds enkele jaren weer steeg. Het gebruik van een condoom was nog niet ingeburgerd. De makers van de Gay Dating Show wilden graag dat deze maatschappelijke thema’s tijdens de show besproken werden.

In de praktijk bleek het voor Vissers lastig te zijn om het te hebben over deze onderwerpen te hebben, aangezien hij in de jaren tachtig zelf was besmet met hiv. Hij had moeite met de serieuze scènes en verstopte zich het liefst achter zijn ludieke personage.

Toen hij echter merkte hoe effectief het tv-programma de safe seksboodschap kon uitdragen, was hij om. Een draai die een mooie inkijk geeft in zijn persoonlijkheid en laat zien waar hij het uiteindelijk allemaal voor deed. Juist door deze voorlichting te vermengen met amusement werd het zielige frame vermeden waarin aidsslachtoffers vaak geplaatst werden. Dit droeg sterk bij aan het succes van de show.

Na maar één echt seizoen van het programma overleed Geert Vissers in 1992 op 31-jarige leeftijd aan de gevolgen van lymfeklierkanker, die zich had kunnen ontwikkelen doordat zijn immuunsysteem ernstig verzwakt was. Zijn programma was inmiddels zo populair dat er serieuze gesprekken gevoerd werden om de show uit te breiden naar nationale televisie. Maar zonder Hellun geen show. Op zijn rouwadvertentie stond te lezen: ‘Hellun Zelluf wenst jullie voor het laatst veel Geloof, Hoop en Lu-Lu-Liefde.’

Verder lezen/kijken

Afleveringen van de Gay Dating Show:

Interview met Geert Vissers:

Aankoop outfits Hellun Zelluf door het Amsterdam Museum.

Fotocredits
Getoonde materialen komen uit het IHLIA-archief, tenzij anders vermeld. Van links naar rechts, boven naar beneden:

Foto met Hellun Zelluf die met gespreide armen de trap afkomt tijdens een optreden van de Gay Dating Show. Maker: Michiel von Eugen (jaartal onbekend)

Affiche Benefietfeest ten bate van ACT UP en de HELLUN ZELLUF-stichting KEEP THE LOVE ALIVE. Feest met diverse optredens bij bar-discotheek De Trut op zaterdag 10 oktober 1998 (1998)

Boekje Club Chique met zwartwit foto's en verhalen over de Gay Dating Shows van Hellun Zelluf op de Club Chique-avonden in Mazzo in het seizoen 1990/91. Uitgegeven door Jan Carel Warffemius; Stichting Hellun Zelluf  in Amsterdam (1995)

Contactafdruk van Hellun Zelluf in verschillende poses. Gemaakt door Erwin Olaf (jaartal onbekend)

Cover De Gay Krant met De blijde boodschap van Hellun Zelluf (1991)

Wit T-shirt met logo van Hellun Zeluf en in cirkelvorm tekst: Club Chique Prince Charming. (1991)

Foto van Hellun Zelluf alias Geert Vissers, met een microfoon in de hand tijdens een Gay Dating Show in de Mazzo. Aan haar voeten zit beestje Freek alias Freek van Beesd, in een sm-tuigje en naast haar staat assistente Viola Voilà alias Ivo Raar. Gemaakt door Michiel van Eugen (jaartal onbekend)

Literatuur en bronnen

Frenk der Nederlanden, Hellun Zelluf op weg naar de allesverzengende liefde. In Het Parool, 4 juli 1992.

Karin Spaink. Hellun is dood, leve…/ In De Groene Amsterdammer, 23 oktober 1993.

Paul Verstraeten,‘De successtory van de Gay Dating Show en Hellun Zelluf. In Homologie 5 (1992) 32-33.

Filter