Begin 1977 werd in Miami-Dade County in de Verenigde Staten discriminatie op grond van seksuele geaardheid verboden dankzij nieuwe wetgeving. Dit leidde tot vreugde, maar ook tot protest. Anita Bryant, een zangeres en lid van kerkgemeenschap Southern Baptist Convention, begon een campagne tegen de wetgeving. Volgens haar was homoseksualiteit een zonde, en zouden homo’s altijd ongelukkig zijn.
De actie van Bryant veroorzaakte wereldwijde verontwaardiging. Als protest tegen de campagne van Bryant werd in Nederland op 15 juni 1977 de eerste Gay Pride Parade georganiseerd door de Internationale Lesbische Alliantie, met de naam: ‘Internationale homobevrijdings- en solidariteitsdag’. Dit evenement telde ongeveer 2000 deelnemers.
Homo-activist en zakenman Walter Kamp, tevens medeoprichter van Stichting Vrije Relatierechten (SVR), werd door vrienden uit New York gevraagd om de campagne tegen Bryant te steunen. Op 4 juni 1977 plaatste SVR een advertentie in de Miami Herald. Deze begon met de woorden: 'Wij, uit het land van Anne Frank, weten waartoe vooroordelen en discriminatie kunnen leiden’ en werd ondertekend door onder anderen minister Jan Pronk en burgemeesters Wim Polak (Amsterdam) en Henk Vonhoff (Utrecht).
SVR wilde nog een advertentie plaatsen, ditmaal in Time Magazine. De rekening hiervoor was 120.000 gulden. Om dit geld op te halen werd op 8 oktober 1977 een benefietconcert georganiseerd in het Amsterdamse Concertgebouw, met de naam Miami Nightmare. Walter Kamp bood aan garant te staan voor het betalen van de huur, voor het geval tijdens het concert niet de gewenste hoeveelheid geld werd opgehaald. Het moest en zou een uitbundige en feestelijke avond worden, waar de lhbti+-gemeenschap zich luidkeels kon laten horen.
De SVR ging aan de slag om bekende artiesten ervan te overtuigen gratis op te komen treden. Het was politicus Henk Krol, toentertijd journalist en bestuurslid van SVR, die de meeste artiesten wist te strikken. Ook beloofden veel politici om naar het Concertgebouw te komen om hun steun te betuigen.
Het concert was uitverkocht. Bezoekers kregen bij aankomst een programmaboekje met de tekst: ‘Er is maar één Anita B. En er zijn zoveel miljoen flikkers in de wereld. En je kunt zeggen wat je wilt, maar Anita doet in elk geval haar smoel open. Zij wel! Godverdomme!’ Dit was bedoeld om de bezoekers aan te sporen zich minstens even hard te laten horen als Bryant had gedaan.
Het benefietconcert was een succes. Tv-icoon Mies Bouwman presenteerde de hele avond. Er waren optredens van onder anderen Pia Beck, Martine Bijl, Jos Brink, Will Ferdy, Sieto Hoving, Manfred Langer, Sylvia de Leur, Robert Long en Albert Mol. Van bijna elke politieke partij was iemand aanwezig. Alleen het CDA en een aantal andere christelijke partijen hadden niemand gestuurd. Gedurende de avond werd buiten het Concertgebouw in drag geprotesteerd door homobeweging De Rooie Flikkers – volgens hen was de avond nog steeds te braaf.
Bouwman wilde eigenlijk rond drie uur ’s nachts de avond afsluiten, maar het publiek bleef maar om toegiften vragen. Het concert werd uiteindelijk om vijf uur ’s ochtends afgesloten met een zelfgeschreven protestlied Luister Anita van de Zangeres Zonder Naam, waarin ze kritiek uit op Bryant en het aanwezige publiek toezingt. Bouwman werd bedankt door SVR-voorzitter Coos Huijsen, en het Concertgebouw liep eindelijk leeg.
2000 bezoekers waren op de avond afgekomen en er was ook na het aftrekken van de zaalhuur genoeg over om de advertentie in Time Magazine te betalen. Op 2 januari 1978 verscheen de paginagrote advertentie ‘What’s Going on in America?’. De tekst verwees direct naar de fundamentele mensenrechten uit de Amerikaanse Declaration of Independence, en rekende politici in de VS af op hun ‘gebrek aan moed om zich uit te spreken tegen intolerantie’.
Uiteindelijk ging Miami Nightmare voor de SVR minder om de situatie in de Verenigde Staten, en meer over het creëren van politieke bewustwording rondom de homostrijd in Nederland. Ze wilden zich laten horen, en aantonen dat homo-emancipatie een politieke kwestie was.
Drie jaar na het benefietconcert werd een lp uitgebracht met opnames van het concert, met ook een parodie-interview met Bryant (gespeeld door actrice en cabaretière Sylvia de Leur) en de toespraak van burgemeester Wim Polak. Bij het uitbrengen van de lp blikte Henk Krol terug op het evenement: ‘Deze elpee is ook wel een beetje voor Anita zelf. Zonder haar was er nooit zo’n hechte homobeweging ontstaan.’
Vinylplaat The Miami Nightmare. Stichting Vrijerelatie Rechten gebruikte de opbrengst van dit benefietconcert voor twee advertenties in Amerikaanse bladen, een in Time en een in Miami Herald. Beide zijn afgedrukt op de LP-hoes. Verder ook foto's van de avond en de bijbehorende cd (1980)
Nieuwsbrief van Stichting Vrijerelatie Rechten (1979)
Programmaboekje Miami Nightmare door Stichting Vrijerelatie Rechten (1977)
Coos Huijsen en Gerard Pieters, De Miami Nightmare, een spectaculaire oproep tot politieke strijd (8 oktober 1977). In Homo-emancipatie: enthousiasme met de juiste dosis politiek raffinement ! Een politiek aspect van de Nederlandse homostrijd (23 november 2020) 17-21.
Geschiedenis: Gay Pride. Op Reguliersnet.
Wllm Kalb, De jaren zeventig – Miami Nightmare. Op Wllmkalb.blog, 25 mei 2013.
Miami Nightmare, 40 jaar geleden. In Gaykrant, 8 oktober 2017.
Walter Kamp overleden. Website COC, 20 november 2006.
