Wekkers uitgebreide oeuvre stelt vragen over kolonialisme, ras, gender, seksualiteit en diaspora centraal. Wekker is een van de meest invloedrijke academica en denkers in Nederland. Haar boek Politics of Passion heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan genderstudies in Noord-Amerika en de Caribbean.
In 2007 won Wekker met Politics of Passion de Ruth Benedictprijs van de American Anthropological Association. Ook won Wekker de Joke Smitprijs in 2017, een tweejaarlijkse regeringsprijs en oeuvreprijs. Volgens de jury heeft Wekker: 'een cruciale bijdrage geleverd aan het onderwijzen en stimuleren van studenten, journalisten, activisten en andere geïnteresseerden op het gebied van gender en etniciteit. Ze maakte het concreet en tilde tegelijkertijd het academische en maatschappelijke debat hierover naar een hoger niveau.'
In de jaren 80 werkte Wekker als ambtenaar bij het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk en later bij de Gemeente Amsterdam. Zo werkte Wekker op het Coördinatiebureau Minderheden, en heeft ze de antiracisme nota van de Gemeente Amsterdam geschreven. Ze trok in die tijd nauw op met Mea Venster en Ellen Robles, die beiden ook werkten als ambtenaren.
In deze tijd was Wekker samen met Tania Leon ook actief in de vrouwenbeweging. Wekker en Leon waren vaak de enige zwarte vrouwen, en al snel besloten ze een eigen groep te beginnen. Later zette zij samen met Leon, Tieneke Sumter en Joice Spies de groep Sister Outsider op. De groep was actief tussen 1984 – 1986.
Wekker ontwikkelde een hechte vriendschap met Audre Lorde, die twee keer in Nederland op bezoek kwam. In het boek Audre Lorde’s Transnational Legacies is Wekker in gesprek met Cassandra Ellerbe-Dueck over de invloed van Lorde in Duitsland en Nederland op zwarte vrouwenorganisaties in Europa.
In de jaren 70 studeerde Wekker antropologie in Amsterdam. De interesse in antropologie, en voornamelijk de relaties tussen Afro-Surinaamse vrouwen, leidde uiteindelijk tot een promotie-onderzoek aan de University of California, Los Angeles.
In haar proefschrift I Am a Gold Coin: The Construction of Selves, Gender and Sexualities in a Female, Working-Class, Afro-Surinamese Setting onderzocht zij de seksuele subjectiviteit van Creoolse vrouwen in de arbeidersklasse in Paramaribo. Dit onderzoek, dat later werd gepubliceerd als The Politics of Passion, is uitzonderlijk omdat er binnen sexuality- en genderstudies doorgaans weinig aandacht is voor de erotische belevingswereld van vrouwen in lagere klassen.
Wekker illumineert specifiek het mati-werk, een relatievorm waarbij Creoolse vrouwen seksuele relaties met elkaar onderhouden. Wekkers onderzoek laat zien dat westerse perspectieven over lesbisch-zijn niet geschikt zijn voor uitingen van seksualiteit die buiten de westerse imaginatie leven. Met dit baanbrekende werk brengt Wekker aan het licht dat de mati-cultuur tegelijkertijd complex, divers, en spiritueel is. De relaties tussen vrouwen zijn vaak gebaseerd op verwantschap en specifieke zorg voor elkaar. In de zin dat deze relaties specifieke betekenis hadden in het sociale-economische leven van de vrouwen. In de nauwkeurige uiteenzetting over mati-werk besteedt Wekker dan ook aandacht aan het belang van klasse in de relaties tussen vrouwen.
Het boek staat op veel verplichte leeslijsten van genderstudies en vrouwenstudieprogramma’s in de Verenigde Staten vanwege zowel het onderwerp als de boeiende methodologie.
Met Wekkers recente publicatie, die internationaal zeer goed ontvangen is, introduceert zij het concept witte onschuld. Het boek kijkt op kritische wijze naar de passie en agressie die ras oproept in de Nederlandse cultuur. Wekker legt haarfijn uit door middel van het concept cultureel archief hoe het mogelijk is dat deze passie en agressie zo voelbaar en zichtbaar zijn terwijl het bestaan van ras wordt ontkend. Deze centrale paradox is nauw verweven met de Nederlandse cultuur en alom voelbaar.
Wekker laat zien dat de manier waarop Nederlanders over ras, gender en de beeldvorming van zwarte mensen denken voortkomt uit het koloniale verleden. Zowel de emotionele, negatieve en racistische reacties als de ontkenning van racisme van witte Nederlanders naar aanleiding van de publicatie van Witte Onschuld spreken boekdelen. Wekkers werk is excellent en een uiterst belangrijk voorbeeld voor jongere generaties activisten, journalisten, en academici. Het werk is van cruciaal belang voor Nederland, en voor de globale discussies over hoe witheid functioneert.
Boekcover The Politics of Passion: Women's Sexual Culture in the Afro-Surinamese Diaspora door Gloria Wekker. Uitgegeven door Columbia University Press in New York (2006)
Artikel Nederland is een stuk leuker geworden: hoogleraar Gloria Wekker wil de zonkanten van migratie aantonen, door Anke Manschot voor Opzij (2001)
Artikel Een staalkaart van kwesties, door Gloria Wekker voor Lover (2002)
Gloria Wekker wint Joke Smitprijs 2017. Nieuwsbericht Rijksoverheid (11-12-2017).
Frank, C.N. 2020. Can the Archive Speak? Mapping Feminist and Queer Genealogies of Colour in The Netherlands, PhD, Goldsmiths, University of London, London.
