In 1986 ontstond het idee van een werkgroep binnen politiekorps Den Haag om discriminatie van de lhbti+-gemeenschap tegen te gaan. Politieagent Wim Rueck was een van de initiatiefnemers en werd gekozen tot voorzitter. Hij wist zich gesteund in Den Haag: ‘We kregen veel steun in elk opzicht van de korpsleiding, ook financieel.’
In 1997 organiseerde Rueck met de Nederlandse Politiebond in Den Haag de eerste landelijke conferentie over homo-emancipatie, met als doel het arbeidsklimaat voor homoseksuelen te verbeteren. De wapperende regenboogvlaggen op de meeste politiebureaus in de regio waren het startsein voor de campagne: Roze in het Blauw.
De conferentie was een succes. Een jaar later werd ‘de Kast’ in het leven geroepen: een kast die langs regiokorpsen rouleerde en waarin ideeën werden verzameld om discriminatie tegen de lhbti+-gemeenschap tegen te gaan. Hoewel de kast niet overal welkom was, kwam het initiatief positief in de nationale media.
In hetzelfde jaar namen inspecteur Ellie Lust en brigadier Frido Stein het initiatief om tijdens de Gay Games van 1998 in Amsterdam alle internationale deelnemers welkom te heten met de slogan: Proud to be your friend. Een jaar later is dit initiatief geformaliseerd en sinds 2009 vaart een aparte politieboot mee met de Canal Parade van Amsterdam.
Het initiatief van Roze in Blauw Nederland (RiB NL) groeide in 2014-2015 uit tot een landelijk politienetwerk. De officiële lancering van dit landelijke netwerk vond plaats tijdens de botenparade van de Amsterdam Gay Pride van 2015. Volgens korpschef Gerard Bouman paste dit netwerk bij het streven van de landelijke politie naar een meer diverse organisatie: ‘Want alle groepen in de samenleving moeten zich kunnen herkennen in hun politie en zich gewaardeerd voelen.'
Roze in Blauw is een groep mensen binnen de politieorganisatie die opkomt voor lhbti+’ers die te maken krijgen met strafbare zaken gerelateerd aan hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit. Het grootste deel van de leden is zelf onderdeel van deze gemeenschap.
De politiemensen van RiB NL bieden een luisterend oor, bemiddelen en ondersteunen bij melding of aangifte. Voorzitter van Roze in Blauw Rotterdam Iris Bekker stelt dat deze ondersteuning nodig is om de meldingsbereidheid te verhogen: ‘Wat we zien is dat slachtoffers zich niet durven te melden en bij Roze in Blauw durven ze dit eerder wél. Ze hebben het idee "daar word ik gehoord en ze snappen wat ik meemaak".’
Voor vertrouwen in Roze in Blauw is zichtbaarheid nodig. Daarvoor werkt het netwerk samen met hulpverleningsinstanties en lhbti+-belangenorganisaties. Verder ondersteunt het netwerk collega’s bij lhbti+-vraagstukken en is het aanwezig bij evenementen met een lhbti+-karakter zoals Pride Amsterdam, Roze Zaterdag, Roze Maandag van de Tilburgse kermis en Roze Woensdag van de Nijmeegse 4-daagse. Ten slotte wordt op de Politieacademie voorlichting gegeven over dit onderwerp en de gevoeligheden die ermee gepaard gaan.
- Iris Bekker (Voorzitter van Roze in Blauw Rotterdam)
In 2018 stapten zowel boegbeeld Ellie Lust als Frido Stein op bij Roze in Blauw Amsterdam. Daarnaast verliet een aantal agenten het netwerk vanwege de hoge werkdruk. Het zorgde voor onrust en het COC was bang dat dit gerommel de meldingsdrempel zou verhogen. Hierover zei GroenLinks-raadslid Tirza de Fockert: ‘De genoemde signalen doen ons vrezen dat het voortbestaan van Roze in Blauw aan een zijden draadje hangt.’
Volgens RiB-agenten Martin de Jong en Mark Achterbergh-Copier is het inkrimpen van het netwerk absoluut onwenselijk. Ze illustreren het belang van Roze in Blauw aan de hand van de Oosterparkmoord uit 2017. Een 33-jarige Poolse man werd tijdens het cruisen op een mannenontmoetingsplaats in het Oosterpark doodgestoken.
De Jong: ‘Het leek niet op homogerelateerd geweld, maar op moord en beroving. Er waren tot dan toe geen andere aangiftes binnengekomen van mannen (…) Roze in Blauw is er toen bijgehaald.’
Na gesprekken met andere cruisende mannen kwamen de agenten van Roze in Blauw in contact met nog vier slachtoffers. Omdat deze slachtoffers de 18-jarige dader herkenden, kon hij worden aangehouden.
Achterbergh-Copier: ‘In deze zaak was Roze in Blauw essentieel. (…) De dader bleek daar nog tien tot vijftien andere mannen te hebben beroofd, maar niemand had daar aangifte van gedaan. Men was toch bang om uit de kast te komen.’
In september 2020 liet de nieuwe voorzitter van Roze in Blauw Amsterdam weten dat de leden van Roze in Blauw wegens capaciteitsproblemen genoodzaakt zijn bepaalde taken te laten vallen om zich te kunnen concentreren op kerntaken, zoals het opnemen van aangiftes en het onderhouden van contact met lhbti+-samenwerkingspartners.
Dit wil niet zeggen dat Achterbergh-Copier vindt dat Roze in Blauw niet langer nodig is: ‘We hopen dat de lhbt-gemeenschap zo geaccepteerd is dat wij niet meer nodig zijn. (…) maar zolang homo’s niet hand in hand kunnen lopen, blijven we bestaan.’
Blauw keycord met in roze letters de tekst: Roze in Blauw Amsterdam; roze keycord met in witte letters de tekst: Proud to be your friend (2000-2020)
Roze fluitje aan een wit touw met de tekst: Politie bel voor een baan 020-5595005 (2000-2020)
Affiche Politie; Homonetwerk 'roze in het blauw': proud to be your friend (2003)
Keycords 'politie-amsterdam' en 'unison' (2010-2020)
Verslag Proud to be your friend: jaarverslag 2002 van Homonetwerk Roze in het Blauw (2002)
Foto van Roze in blauw-boot op de Canal Parade. Gemaakt door Danny Halim (jaartal onbekend)
Tijdschriftartikel Ook een roze pet past de politie; agenten niet afgeknapt op hun roeping door Norbert Splint voor Gay Krant. Interview met een homoseksuele en een lesbische politieagent in Amsterdam over hun coming-out en de manier waarop in hun werk op hun geaardheid wordt gereageerd. Tevens over Roze in Blauw, een organisatie voor homo/lesbische politieagenten, waarvan zij beiden bestuurslid zijn (2005)
Tijdschriftartikel Blauw weer wat meer roze: Gastdocenten geven les op politieacademie door Paul Hofman voor Gay Krant. Het homonetwerk Roze in Blauw is binnen het korps zichtbaar aanwezig. De Gay Krant liep een middag mee bij een les over homoseksualiteit op de politieacademie (2009)
AT5, Vrees voor voortbestaan politieteam Roze in Blauw. Op de website van AT5, 8 september 2020.
AT5, Kennis, kunde en ervaring Roze in Blauw moet gewaarborgd blijven. Op de website van AT5, 8 oktober 2018.
Paul Hofman, Oprichter Roze in Blauw Wim Rueck: 'Er is beleid, nu de uitvoering nog'. In Gaykrant, 17 juni 2020.
Landelijke lancering politienetwerk Roze in Blauw op Gay Pride. In Het Parool, 31 juli 2015.
Hanneloes Pen, 20 jaar Roze in Blauw: 'Wij zijn voorlopig nog nodig'. Het Parool, 10 oktober 2019.
Politie, Roze in Blauw (geraadpleegd op 13 oktober 2022).
Politie Eenheid Rotterdam, Boeiend de Podcast 08 - Roze in Blauw, versie 23 oktober 2020 (geraadpleegd op 25 maart 2021):
