Tosca Niterink studeerde aan de kleinkunstacademie, maar voelde zich daar niet op haar plek. Ze had niet dezelfde ambities als haar klasgenoten, die volgens haar bij de veelzijdige acteur en televisiepresentator Jos Brink wilden werken of na hun studie reclamewerk gingen doen. Ze besloot contact te zoeken met de enige persoon van de academie die ze wel mocht: Arjan Ederveen, en stelde voor om samen een televisieprogramma te beginnen.
Het eerste programma dat het duo schreef was Otto & Elma, over een wereldvreemd stel dat probeerde gewone activiteiten te ondernemen. Ze mochten één aflevering opnemen bij de VPRO, maar het werd geen succes. Wel kregen ze de kans om vijf minuten te vullen van een kinderprogramma. Ze verzonnen twee nieuwe, absurde, karakters en lieten deze sprookjes uitspelen op bizarre locaties.
Zo ontstonden Theo en Thea. De namen waren geïnspireerd door een stel dat Niterink had ontmoet op een feest. Ik dacht: oh, wat erg, en toen hebben wij ons in het vervolg ook zo voorgesteld. Terwijl de karakters vaststonden, was de rest van de show geïmproviseerd: ‘We oefenden nooit. Gewoon tandjes in, een bril op en pas later kwam de lijzige stem.’ Met de tijd kregen de typetjes een vast karakter.
Vanaf 1985 waren Ederveen en Niterink te zien als onderdeel van het kinderblok Bij Nieuwegein rechtsaf van de VPRO. Het duo was zo geliefd dat ze al snel een eigen serie kregen: Theo & Thea: Wie, wat, waar gaat het eigenlijk over?
In afleveringen van ongeveer een kwartier behandelde het duo op grappige wijze serieuze thema’s die meestal geen plaats kregen in een kinderprogramma, zoals seks, prostitutie en ongewenste intimiteiten. Tijdens de afleveringen probeerden de figuren Theo en Thea met een toneelstukje het thema van de week uit te beelden. Na het tweede seizoen van de serie werd het duo ook gevraagd om een praatprogramma te maken waarbij ze als Theo en Thea gasten interviewden. Dit werd de serie Theo & Thea in de Gloria.
De karakters Theo en Thea waren een parodie op de burgerlijke types die Niterink overal om haar heen zag tijdens haar jeugd in Haarlem. De leeftijd van de karakters was onduidelijk, het waren aan de ene kant twee kinderen, maar, zegt Niterink: ‘Aan de andere kant zijn het een soort Suske en Wiske, ze kunnen allebei een vliegtuig of auto besturen.’
- Tosca Niterink
Het programma kreeg veel kritiek van ouders, die het niet geschikt vonden voor kinderen. Maar door de afkeuring van de ouders, werd Theo & Thea alleen maar populairder bij rebelse pubers. Het duo kreeg na vier weken al fanmail van middelbare scholieren die vertelden dat ze met hun vrienden ook grote neptanden in deden om Theo en Thea na te doen.
Toen het stel nieuwe tanden voor Thea moest kopen, werd duidelijk wat voor een impact het programma had. 'Toen waren ze uitverkocht. Met carnaval bleken er 200.000 doorheen te zijn gegaan. Ze waren ineens ook duurder geworden.'
Het duo maakte ook twee afleveringen over homoseksualiteit. De eerste ging specifiek over lesbiennes. De tweede aflevering over homoseksualiteit was onderdeel van het praatprogramma Theo & Thea in de Gloria. Ze interviewden hier een lesbisch en een homostel, waarna ze een toneelstukje opvoerden waarin ze twee holbewoners speelden die besloten hun homoseksuele zoon te accepteren. Niterink vond haar eigen seksualiteit minder interessant om over te praten: ‘Ik hou er niet van om over mijn privéleven te praten, en je pot-zijn is toch een privézaak.’
Het succes van Theo en Thea bracht Ederveen en Niterink in verlegenheid. Beiden vonden zichzelf niet erg sociaal en hadden het gevoel dat hun bekendheid sociale situaties alleen maar ingewikkelder maakte. Ederveen had geen idee gehad dat Theo & Thea zo populair zou worden: ‘Ik heb me dat nooit zo gerealiseerd, hè, dat zoiets je je hele leven blijft achtervolgen.’
Na Theo & Thea bleef het duo Niterink en Ederveen samenwerken aan verschillende projecten, waaronder Kreatief met Kurk, Borreltijd en de Paradevoorstelling Petit Populair. In 1996, na tien jaar samen te hebben samengewerkt, ging het duo met veel gevoelens van spijt uit elkaar. Ze vonden dat ze hun eigen kant op moesten zodat ze niet in herhaling zouden vallen.
Ederveen heeft na deze samenwerking gewerkt aan theaterproducties, televisieseries en de mockumentary-serie 30 minuten. Niterink had eerst een moeilijke periode. Ze werkte samen met haar vriendin Patty Trossel aan Sprookjes, maar de relatie liep mis en zo ook het programma.
Na Sprookjes maakte Niterink een turbulente tijd door. In 2003 hielp Anita Janssen haar weer overeind. De twee begonnen reisdocumentaires te maken, en Niterink schreef voor NRC Handelsblad over haar wandelavonturen.
Beiden zijn nog steeds actief. In 2021 verscheen Ederveen in de comedyserie Trecx als een hysterische theaterregisseur, volgens de makers speelde hij geniale scènes met zijn eigen verzonnen tekst in plaats van het script te volgen. Niterink speelde in 2020 samen met Janssen in de cabaretvoorstelling De poncho must go on, over hun reizen.
VPRO, aflevering Theo & Thea in de Gloria (1988) over homoseksualiteit:
Boekcover Hallo, wij zijn Teo en Thea! door Arjan Ederveen Tosca Niterink Abdul-Rasheed Na'Allah. Uitgegeven door De Harmonie in Amsterdam (1986)
Tijdschriftartikel Arjan Ederveen met tweede serie Dertig Minuten op het scherm: telkens weer uit liefde een sprong in het diepe maken door Remko de Kok voor De Gay Krant (1996)
Televisierecensie Theo en Thea’s kermispornoshow: melige parodie over seksindustrie bij Veronica (1992)
Tijdschriftartikel Tosca Niterink alias Thea: 'Homoseksualiteit: het werkt op mijn lachspieren' door Karin Mulder, Petra Vos voor Ma'dam (1988)
Romana Abels, Gewoon Ederveen, of begrafenisondernemer. In Trouw, 30 september 1995.
Sandra Donker, Hij roept, zij grapt, zelfs na 30 jaar zijn theo en thea nooit ver weg. In AD, 22 december 2018.
Karin Mulder & Petra Vos, Tosca Niterink alias Thea: 'Homoseksualiteit: het werkt op mijn lachspieren.' In Ma’dam 3, 3 (mei 1988) 12-14.
Sophie Zimmermann en Arjan Ederveen. Arjan Ederveen wil niet altijd grappig zijn: ‘Als ik op een verjaardag naast iemand zit die me niet interesseert, dan word ik panisch.' In Gay and Night 107 (februari 2007) 28-30.
